Groeivooruitzichten van Belgische privéondernemingen bijna twee keer zo sterk gedaald als Europees gemiddelde

Brussel - 20 augustus 2020 - De jongste European Private Business Survey van PwC toont de impact aan van de COVID-19-pandemie op Belgische privéondernemingen. Terwijl slechts 6% van de Belgische respondenten die in februari en maart 2020 werden ondervraagd een daling van hun omzet verwachtten is dat aandeel in juni 2020 gestegen tot 67%. Tegelijkertijd daalde de groeiverwachting van Belgische bedrijven tot slechts 11%. Hoewel het onderzoek van PwC aantoont dat wendbaarheid voor betere prestaties zorgt, past minder dan een derde (28%) van de Belgische respondenten hun bedrijfsmodel aan de COVID-19 pandemie aan - beduidend minder dan het Europese gemiddelde.

Met de European Private Business Survey ondervroeg PwC meer dan 2.400 particuliere ondernemingen in 31 Europese landen. Uit dit onderzoek blijkt dat de groeiverwachtingen bij de bevraagde Belgische bedrijven zijn gedaald tot slechts 11% (juni 2020) ten opzichte van 78% in februari-maart 2020. De groeiverwachtingen van bedrijven in de andere Europese landen is in dezelfde periode met 'slechts' 36 procentpunten gedaald (van 55% in februari-maart naar 19% in juni 2020). Toch is 39% van de Belgische respondenten van mening dat ze de impact van COVID-19 beter hebben opgevangen dan hun concurrenten, een iets hogere inschatting dan het Europese gemiddelde (30%).

Hoewel Belgische bedrijven hun kosten moeten verminderen om de COVID-19 situatie het hoofd te bieden en hun liquiditeit veilig te stellen, geven ondernemers in België ook aan dat ze op zoek zijn naar nieuwe inkomstenbronnen, waarbij ze steeds vaker gebruik maken van nieuwe technologieën (67%) en investeren in innovatie (50%) om hun bedrijven te differentiëren. Opmerkelijk is dat slechts 28% van de Belgische respondenten aangeeft dat ze hun bedrijfsmodel aanpassen aan de COVID-19-pandemie, een flinke kloof met de helft van de EU-31-landen die dit wel als een prioriteit ziet.

Griet Helsen, Entrepreneurial and Private Business leader Belgium bij PwC België: “De COVID-19-pandemie heeft de noodzaak om bedrijven echt te innoveren in een versnelling gebracht. Een bedrijf kan niet anders dan met een frisse blik naar alles te kijken, van de bedrijfsvoering, tot de digitalisering en de productportfolio. Nu de marktomstandigheden snel veranderen kunnen nieuwe bedrijfsmodellen naast de core business van vitaal belang zijn. Nieuwe bedrijfsmodellen vormen een belangrijke basis om zich aan te passen als de omstandigheden daartoe dwingen en de kernactiviteiten om welke reden dan ook niet meer rendabel zijn of kunnen worden voortgezet.”

COVID-19 vergroot de vaardigheidskloof

Voor 72% van de Belgische ondernemingen is het gebrek aan gekwalificeerde medewerkers de grootste bedreiging voor hun verdere groei in de komende periode, beduidend meer dan het gemiddelde voor de EU-31, dat 55% bedraagt. De studie bevestigt dat de pandemie de vaardigheidskloof wel degelijk heeft vergroot. Meer dan zeven op de tien geven aan dat ze slechts in beperkte mate flexibel kunnen reageren op verstoringen, waaronder pandemieën, door een gebrek aan essentiële vaardigheden.

Andere risico's voor de verdere groei in de komende periode zijn digitalisering en de snelheid van de technologische veranderingen (56%), klimaatverandering en milieu-uitdagingen (50%) en verstoringen van supply chain (44%). Opmerkelijk is dat het coronavirus door slechts 11% van de respondenten werd genoemd, hetzelfde niveau als de toegang tot betaalbaar kapitaal.

Willen bedrijven in het “nieuwe normaal” succesvol zijn, dan hangt het volgens de ondervraagde Belgische privé-ondernemingen in de eerste plaats af of ze de hygiënische veiligheid kunnen garanderen van hun medewerkers (100%). Andere beproevingen die ze vooropstellen zijn initiatieven rond maatschappelijke doelstellingen zoals diversiteit of gelijkheid (89%) en een efficiënte benutting van de mogelijkheden van telewerk (83%).

“Een van de positieve trends van de afgelopen maanden is dat er meer openheid is over telewerken. Het welslagen van deze verschuiving hangt er wel van af dat thuiswerken 'vermenselijkt' wordt, zodat medewerkers zich ook prettig voelen in deze nieuwe werkomgeving. Opleiding en bijscholing kunnen daarbij een belangrijke rol spelen. Het is ook niet verwonderlijk dat maatschappelijke doelstellingen steeds meer aandacht krijgen. Bedrijven richten zich steeds meer op lokale bevoorrading en het verduurzamen van internationale supply chains. Dit gaat alleen maar toenemen in de nabije toekomst en het is alvast duidelijk dat de meest wendbare bedrijven daar nu al mee bezig zijn”, legt Griet Helsen uit.

Wendbare bedrijven investeren in upskilling en technologie

In het onderzoek van PwC werd nader ingegaan op de zogenaamde 'agility champions', “Dat zijn bedrijven die een strategische aanpak hanteren om veerkracht te tonen en duidelijke keuzes te maken op het vlak van arbeidskrachten en kostenreductie. Tegelijkertijd blijven deze bedrijven investeren in de belangrijkste gebieden die hun bedrijf concurrentieel houden, waaronder opleiding, upskilling en nieuwe technologieën”, legt Griet Helsen uit. ​ 

Uit het onderzoek blijft dat wendbare bedrijven meer doen om hun personeel voor te bereiden op de toekomst - 57% van de wereldwijde agility champions zegt dat ze werknemers opleiden en bijscholen, vergeleken met slechts 40% van de achterblijvers. Twee derde (66%) van de agility champions geeft aan dat ze hun werkkapitaalbeheer verbeteren als onderdeel van hun reactie op de recente crisis, vergeleken met slechts 45% van de achterblijvers. Hoewel het verleidelijk kan zijn om de investeringen in technologie te verlagen als een snelle manier om kosten te beperken, verhogen de meeste agility champions hun gebruik van nieuwe technologieën (58% vergeleken met 41% van de achterblijvers). Zowel het uitbreiden naar nieuwe markten of klantensegmenten (58%) als het verlaten van markten die niet winstgevend blijken te zijn (57%) worden door de meerderheid van de agility champions als cruciaal beschouwd voor succes in de toekomst. 

Lees het volledige rapport hier: www.pwc.com/epbs2020